روش C.A.S.E کارپمن

دکتر کارپمن و دکتر اریک برن در مورد این مسئله که چرا افراد مجرد و متاهل از روابطی معنادار و شادی بخش بهره مند نیستند، تحقیق کردند. آن ها در مورد این موضوع اتفاق نظر داشتند که بسیاری از زوج ها نمی توانند راجع به مشکلات خود با یکدیگر صحبت کنند. آن ها نمی توانند خواسته های خود را در قالب جملاتی صریح و روشن بیان نمایند.

دکتر کارپمن می گوید: «آن ها باید بیاموزند که احساسات درونی خود را پیدا کنند و بدانند که واقعاً چه چیزی می خواهند و بعد از آن خواسته ها را ابراز نمایند بدین ترتیب بسیاری از مشکلات آن ها حل خواهد شد». هدف در این جا ایجاد صمیمیت در روابط است.

دکتر کارپمن موانع زیر را بر سر راه داشتن روابطی صمیمی شناسایی کرده و برای سهولت در به خاطر سپردن، حروف اختصاری آن ها را به کار می برد. این حروف اختصاری C.A.S.E هستند. کارپمن ابتدا C.A.S.E که در روابط غیرصمیمانه وجود دارد تشریح می نماید. سپس طرح C.A.S.E خود را که بر اساس صمیمیت است ارایه می دهد: C.A.S.E می گوید که فرد موضوع مهمی دار د که می خواهد راجع به آن با همسرش صحبت کند ولی طرف مقابل این ارتباط را سد می کند و رابطه صمیمانه آن ها به یکی از این چهار طریق سد می شود:

▪ مهربانی: یک فرد مهربان در بین صحبت های همسرش از طریق نحوه گفتار و یا به دلیل آشنایی با نحوه تربیت او متوجه می شود همسرش مشکلی دار د که هیچ راه حلی برای آن وجود ندارد بنابراین با گفتگویی محبت آمیز از اهمیت مشکلش می کاهد و بدون پرداختن به مشکل، او را امیدوار نگاه می دارد.

▪ تندی: همسر با ترک ناگهانی گفتگو مانع ایجاد صمیمیت می شود در را به هم می کوبد، اتاق را ترک می کند و می گوید: «نمی خواهم راجع به آن صحبت کنم» و با رفتارهایی تند و ناگهانی رابطه را قطع می کند. بدین ترتیب طرف مقابل دچار ترس می شود.

▪ پنهان کاری: همسر با پنهان نگه داشتن اطلاعات، نوازش های مثبت و یا احساسات خوبی که می توانند در حل مشکلات ارتباطی مفید واقع شوند، مانع ایجاد صمیمیت می شود.

▪ طفره رفتن: همسر با رفتار طفره آمیز با عوض کردن موضوع و دور کردن فرد دیگر از مسئله، از بیان مورد اصلی اجتناب می ورزد. گاهی موضوع اصلی فراموش می شود و یا این که احساس می کند تلاش برای برگشتن به آن، بیهوده است و ارزشی ندارد.

دکتر کارپمن، برای ایجاد صمیمیت بیشتر بین زوج ها، در هنگام صحبت در مورد اموری که برایشان مهم است و از احساسات درونیشان گفتگو به بیان می آید، طرح C.A.S.E خود را ارایه کرده است که بر عکس طرح قبل نه تنها مانع روابط صمیمانه نمی شود بلکه به داشتن صمیمیت کمک می نماید:

▪ گرامی داشتن: همسران به یکدیگر اجازه می دهند که به وسیله رفتار کلمات، لحن صدا و نوازش بدنی این پیا م را به یکدیگر بدهند که همانند گنجینه ای برای هم ارزشمند هستند؛ به یکدیگر توجه نموده و روابط برایشان بسیار با اهمیت است. یکدیگر را گرامی می دارند و رفتاری در پیش می گیرند که طرف مقابل زیبا، جذاب و قدرتمند به نظر برسد. چنین همسرانی در هنگام گفتگو در مورد هر موضوعی حداقل با ده درصد از صحبت های طرف مقابل موافقت دارند و به همین ده درصد توجه می نمایند و از هما ن جا شروع به ساختن رابطه نماید.

▪ توانایی صمیمی شدن: این روش در ابتدا بازخودی غیرکلامی است. در این حالت زوج ها توانایی قبول کردن دارند و نسبت به یکدیگر پذیرا هستند و با رفتاری که از خود بروز می دهند یکدیگر را دعوت می کنند تا هر آنچه را که می خواهند بگویند.

▪ رها شدن: زوجین حوادث و مشکلات گذشته خود را بیان می نمایند و افکار و احساسات درونی خود را آشکار می سازند. نقاب های خود را به سویی نهاده و می گویند که صحبت از چه چیزی برایشان دشوار است همچنین به یکدگیر فرصت توضیح و دفاع می دهند. و هیچ گاه از آنچه که آشکار می شود در آینده سوء استفاده نمی کنند.

▪ تعهد: زوج های متعهد برای حل مشکل خود آنقدر تجزیه و تحلیل می نمایند تا آن را حل کنند، آن ها صبور هستند و هر یک خود را در حل مسئله به وجود آمده مسؤول و متعهد می داند.

● قوی باش – احساساتت را نشان نده

جورج در محیطی خشن بزرگ شده بود، جایی که هیچ گونه احساساتی ابراز و یا دریافت نمی شد. او فکر می کرد که گریه کردن، بیان ناامیدی، ابراز ترس و یا صحبت در مورد عشق «مردانه» نیست. او به یاد می آورد هنگام کودکی وقتی می خواست مادرش را بغل کند و یا ببوسد ماد ر او را با این عبارات از خود می راند: «اصلاً حوصله این کارها را ندارم» «لوس نشو» «مرا اذیت نکن». مادر جورج با نگاه و رفتارش این پیا مرا در ذهن او حک کرده بود که : «صمیمی نباش»، در نتیجه جورج این طرز تفکر بزرگ شد: کسانی که با هم صمیمی می شوند و یا احساسات خود را به یکدیگر نشان می دهند، کار نادرستی انجام می دهند. پدر عبوس جورج هم دوست داشت همیشه مرد م را از خود دور نگاه دارد.

و حالا بعد از سال ها، «ماریا»، همسر جورج، در گوشه اتاق و دور از چشم ورج می نشیند و از این وضعیت ناراحت است. چندین سال از ازدواج آن ها می گذرد و به نظر می رسد که جورج هر سال بیشتر و بیشتر در خودش فرو می رود. جورج بسیار کم به همسرش ابراز علاقه کرده و او راگرامی داشته است. او به جای احساسات عاشقانه، سکوتی سنگی را بر روابط عاشقانه شان حاکم می بیند. اکنون که ماریا فکر می کند ممکن است جورج بقیه زندگی را به این عقب نشینی ادامه دهد، مطمئن نیست که بتواند این روند را تحمل کند. «کودک» درون او برای این که احساس خوب بودن داشته باشد، نیازمند توجه است. ماریا به حمایت نیاز دار د اما نوازشی را که از جورج دریافت می کند، همانند باران در کویر، ناکافی و ناکارآمد است.
 
 
   
  
    نلسون بازول
منصور بهرامی
منبع:http://www.shamisap sy.com/psy_ khanevadeh۸. htm 
 
 
   موسسه روانشناختی کاریزما مشاور ( www.charismaco.com )